EnCata будзе штампаваць заводы, якія штампуюць дамы

«Прынцып канвеера дазваляе скараціць выдаткі на працу ў 10 разоў»

Алег расказвае, што з будаўнічай галіной EnCata сутыкнулася выпадкова — 4 гады таму камандзе спатрэбіўся офіс. Праектавалі, узгаднялі, будавалі, — і прыйшлі да меркавання, што «пакуль свет развіваўся, будаўніцтва стаяла дзесьці ў баку».

— Будаўнічая галіна цалкам дысфункцыянальная, — кажа Алег Кандрашоў. — Працэс тут нагадвае распрацоўку софту: ёсць менеджар (ён жа прараб), і ёсць людзі, якімі ён кіруе. Як і ў ІТ, тут вельмі шмат пераменных, якія ўплываюць на вынік. Плюс дадаюцца абсталяванне і матэрыялы, і ўсё разам выліваецца ў нейкую кашу задач.

Але калі ў ІТ такі падыход абумоўлены аб’ектыўнымі абставінамі (калі ствараеш нешта новае, цяжка наперад прадказаць, якія дадатковыя пытанні паўстануць у працэсе), то ўзвядзенне будынкаў можа і мае быць максімальна набліжаным да вытворчасці, — кажа Алег.

Па сутнасці, ён хоча паўтарыць поспех Генры Форда. Кажа, што ў аўтамабільнай прамысловасці на пачатку мінулага стагоддзя адначасова працавала шмат дызайнерскіх бюро, кожнае з якіх вырабляла свае мадэлі.

Ідэяй «будаўнічага канвеера» занялася каманда з 50 чалавек, у асноўным hardware-інжынеры. Так з’явіўся праект Cuby. Першай яго задачай стала стандартызаваць усе працэсы:

— Прынцып канвеера дазваляе скараціць выдаткі на працу ў будаўніцтве ў 10 разоў. Лічба здаецца вялікай, але так і ёсць. Прыклад: пры самастойнай пракладцы проваду па кватэры 90% часу вы выдаткуеце на падрыхтоўку — будзеце вывучаць схемы, складаць план разводкі, праводзіць вымярэнні. Самое ўкладанне проваду зойме лічаныя хвіліны.

«Модульнае будаўніцтва — накшталт анлайн-гульні»

Рашэнне, якое знайшла каманда — канвеерная зборка модуляў. Гэта элементы перакрыцця 3×6 метраў, а таксама слупы, аддзелка і гэтак далей. Такія модулі на заводзе «штампуюць» машыны, на месцы іх застаецца толькі сабраць.

— Так вы можаце ствараць дом любой канфігурацыі і памераў, — кажа Алег. — Проста ў вашым распараджэнні ёсць пэўны набор элементаў. Накшталт анлайн-гульні: вы робіце план дома, потым расстаўляеце вокны, выбіраеце матэрыялы ўнутранай аддзелкі, мэблю. Праграма лічыць вам кошт. Змяняеце любы са складнікаў — змяняецца кошт.

На звычайнай будоўлі ў заказчыка на выбар ёсць бясконцая колькасць тэхналогій і матэрыялаў. Але ўсё можна стандартызаваць і ў заводскім выкананні зрабіць спіс дастатковым для дызайнерскіх рашэнняў, але канчатковым. Таму, сцвярджае Алег, лакалізацыя софту ў канкрэтным рэгіёне таксама становіцца вырашальнай задачай — трэба проста загрузіць файл з расцэнкамі на матэрыялы і працу ў гэтым рэгіёне. Гэта самы лагічны і відавочны падыход, калі мы хочам атрымаць якаснае і недарагое жытло, якое хутка будуецца. Калі ж чалавек захоча ўнікальных дызайнерскіх рашэнняў — тут на дапамогу прыйдуць кампаніі-партнёры. Па сутнасці, прынцып такі ж, як у Mercedes і Brabus, — кажа СЕО кампаніі.

Тэставы дом з такіх модуляў пабудаваны яшчэ 2 гады таму. У ім жыве Алег Кандрашоў.

Вось што Алег расказвае пра дом-прататып:

— Наш дом дэманструе розніцу паміж прамысловай вытворчасцю і будаўніцтвам у яго класічным разуменні.

Таму так, сёе-тое ў нашым прататыпе мы безумоўна паправілі. Напрыклад, для фіксацыі мембраны на даху вырашана было выкарыстаць іншы тып мацавання, каб не назапашваўся кандэнсат. Мы таксама ўбачылі, што на сонечным баку фасада няякасныя панэлі дэфармуюцца, і цяпер мы ведаем, які вытворца можа даць патрэбны прадукт, а які — не.

Так што прататып цалкам выканаў свае функцыі — недахопы ўдалося адсачыць і выправіць. А на ўзроўні звычайнага жыхара магу сказаць, што жыць у такім доме камфортна і незатратна — ён атрымаўся вельмі цёплым, узімку плата за газ не перавышала 25 долараў, — кажа СЕО.

Цяпер задача Cuby — «прадаваць па ўсім свеце заводы для будаўніцтва модульных дамоў і софт да іх».

Колькі каштуе модульны дом?

На рынак кампанія плануе выйсці з двума напрамкамі:

1. Будаўніцтва жалезабетонных будынкаў з заліваннем бетону ў гатовыя формы на месцы. То-бок на пляцоўку дастаўляюць металічныя дэталі, якія збіраюць у каркас і заліваюць бетонам (апалубка пры гэтым не патрабуецца). Алег кажа, што па такой тэхналогіі завод зможа вырабляць на тыдзень 1-2 дамы плошчай 200 м кв. Сцвярджае, што можна будаваць дамы да 15 паверхаў — з ужо гатовай разлічанай нагрузкай, да 20 паверхаў — са зменамі. А 5-9 паверхаў — «наогул без праблем». Зборка 200-метровага будынка будзе займаць каля месяца.
2. Дастаўка на месца гатовых адлітых жалезабетонных панэляў. Алег кажа, у такім выпадку сабекошт будзе яшчэ ніжэйшы, а хуткасць — вышэйшая, і абяцае 1 дом на дзень.

— Цана за 1 м кв. з аддзелкай у нашым тэставым доме была 1250 долараў. Цяпер мы знізілі гэтую лічбу да 850-900 долараў за метр — гэта дом з поўнай аддзелкай і гатовы да засялення. Па другой тэхналогіі мы зможам выйсці на цэннік у 600 долараў. Адзіны мінус выкарыстання гатовых жалезабетонных канструкцый — у абмежаванасці магчымасцей па тэрыторыі. Вазіць гатовыя пліты на вялікую адлегласць будзе нявыгадна. 

— Зараз шмат модульнага будаўніцтва, — кажа Алег. — Прынцыпаў у гэтай нішы два. Першы — пэўнага памеру скрынкі, якія потым сумяшчаюць у розных варыянтах. Тое ж самае будаўніцтва, толькі модулі робяцца пад дахам. Другі прынцып — панэльная сістэма. Усім вядомыя панэлькі свайго часу сталі прарывам у будаўніцтве. Але ў будаўніцтве ёсць каэфіцыент — MRL (узровень вытворчай гатоўнасці). Ён паказвае, колькі часу ад агульнага цыклу будаўніцтва было выдаткавана на заводзе, а колькі — на будаўнічай пляцоўцы. У існых жалезабетонных заводаў MRL каля 15%. Гэта значыць 15% — гэта вытворчыя працэсы, 85% — звычайныя будаўнічыя. У нас гэты MRL атрымалася зрабіць 65%, і ёсць магчымасць павялічыць яго да 85%. Таму што максімум аж да аддзелкі мы робім на заводзе, — кажа Алег.

Надзіманыя заводы для штампоўкі дамоў

Затое мабільнымі будуць самі заводы, кажа Алег. План такі: абсталяванне будзе размяшчацца ў надзіманых канструкцыях плошчай ад 3,5 да 6 тыс. м кв. У сценах падтрымліваецца ціск, будынкі ўстойлівыя і пры гэтым лёгкія ў мантажы/дэмантажы.

— Выхалоджванне кліентаў — гэта адная з праблем сучасных жалезабетонных заводаў. 

Дастаўка каштуе дорага, а заказчыкаў у найбліжэйшым радыусе становіцца ўсё менш. У выпадку, калі завод мабільны, патрэбныя толькі свабодная плошча зямлі для часовага размяшчэння (напрыклад, паркоўка) і камунікацыі, — расказвае СЕО.

50% станкоў на такіх заводах — набытыя ў іншых вытворцаў, 50% — распрацаваныя спецыялістамі кампаніі. Прататыпы распрацоўваюць інжынеры ў офісе, потым апрабуюць на самім прадпрыемстве.

Эксперыментальны завод будуецца ў Вялікім камені — работы пачаліся тры месяцы таму і да канца года маюць быць скончаныя. 

— Будынак і абсталяванне — гэта не асноўны складнік нашых заводаў, — кажа Алег. — Асноўным будзе сам прынцып вытворчасці — свайго роду McDonalds на будоўлі, калі софт і дэталёва прапісаныя інструкцыі не патрабуюць ад працаўніка нейкіх спецыяльных ведаў і ўменняў. Насельніцтва планеты расце, патрэба ў жытле павялічваецца, а вось часу і жадання займацца цяжкай і бруднай працай у людзей усё менш. Будаўнічая галіна сёння стаіць на парозе вялікага крызісу кадраў. А тут супрацоўнік завода будзе выконваць пералік максімальна рэгламентаваных аперацый.

Паводле слоў Алега Кандрашова, кантракты на выраб заводаў ужо абмяркоўваюцца, цыкл паставак — год, укладанні змогуць акупіць сябе праз тры гады.

Шмат софту: кіраваць заводам, мадэляваць дом, глядзець на дом у 3D

ІТ-распрацоўкам ва ўсім праекце адводзіцца галоўная роля. Першы пласт працы — давесці да фіналу софт кіравання заводам Cuby Pro. Гэта аўтаматызаваная сістэма пастаноўкі задач на вытворчасці і будоўлі, з улікам параметраў дома і стандартызацыі вырабу дэталяў. Другі — скончыць напісанне софту Cuby Creater па мадэляванні дома карыстальнікам анлайн самастойна.

— Усё мае быць проста і зразумела, штосьці накшталт гульні ў Sims. Чалавек «будуе» дом, які ён хоча, потым націскае кнопку, а яму праграма фармуе камплект гатовай канструктарскай дакументацыі. Атрымліваецца, што ўвесь працэс архітэктурнага праектавання ліквідуецца як клас і як праца. Нават цяпер, калі мы працуем на спрошчаных софтах, працэс праектавання скараціўся ў 7 разоў. Наша мэта — каб яго наогул не было, — каментуе Алег Кандрашоў.

Далей, як кажа ён, ідуць «надбудовы». Напрыклад, акуляры дапоўненай рэальнасці, каб паглядзець, як прадметы мэблі будуць выглядаць у доме, паколькі 3D-мадэль дома гатовая ўжо на этапе ўзгаднення цэны. Алег кажа, што ёсць мэта стварыць софты для своеасаблівай экасістэмы жыхароў дамоў — пачынаючы маркетплэйсамі і скончваючы кіраваннем тэмпературай у сваім жытле, магчымасцю здаваць яго ў арэнду, афармляць гарантыю і іншае.

— Разумееце, калі людзі жывуць у вашым доме, вы можаце прапаноўваць ім усё, што хочаце. Гэта як айфон, які пастаянна падкідвае розныя рэкамендацыі. Толькі тут гэта агрэгаваны працэс, зроблены для таго, каб жыхарам было зручна. Плюс гэта магчымасць заробку для астатніх прадаўцоў тавараў і паслуг. 

Алег лічыць, што яму спатрэбіцца каманда ў 100-150 хардвер- і 100-150 софтвер-інжынераў, якія будуць займацца абслугоўваннем заводаў і экасістэмы.

Рынкі: ЗША, Еўропа, Беларусь

Алег кажа, што кампанія арыентаваная на кліентаў у ЗША і Еўропе, але дамы Cuby з’явяцца і ў Беларусі — эксперыментальны завод трэба загрузіць для адпрацоўкі рашэнняў.

— Яго мэта — не зараблянне мегапрыбыткаў, а будаўніцтва побач з інжынерамі. Таму мы будзем аддаваць прыярытэт будаўніцтву ў Беларусі і цэны будзем старацца не падымаць высока, — кажа Алег.

І сцвярджае, што санкцыі на працы кампаніі сур’ёзна не адбіліся. «У адзінкавых выпадках павялічыліся час дастаўкі і кошт абсталявання». Былі таксама планы рабіць камплектуючыя і дастаўляць у Германію для зборкі дамоў, «але пакуль гэта на паўзе». 

Адток кадраў таксама з’ява адносная, лічыць Алег: «Далёка не ва ўсіх ёсць магчымасць і жаданне з’язджаць з краіны». Хоць частка прафесіяналаў, асабліва з софт галіны, з’ехалі, і гэта відаць пры наборы кадраў.

— Нягледзячы на сітуацыю, усё адно атрымліваецца набіраць кадры, бо ёсць з чым параўноўваць. У ЗША, каб пачаць такі праект, трэба велізарныя рэсурсы: інвестыцыі, тэхналогіі, вытворчыя плошчы, доступ да кадраў. Нам жа ўдалося тут у вельмі сціснутыя тэрміны прыдумаць і ўзяцца за рэалізацыю рашэння, здольнага перавярнуць усё сусветнае будаўніцтва, — сцвярджае Алег Кандрашоў.