Калі вы хоць раз думалі, што пара кідаць код і пачынаць рабіць штосьці матэрыяльнае, то гэты тэкст — для вас. Тры суразмоўцы расказалі нам пра свае «неайцішныя» бізнэсы: бар у Варшаве, блінная ў Амстэрдаме і вытворчасць карэктараў паставы ў Сан-Францыска. Атрымалася ў іх, выйдзе і ў вас.
Калі вы хоць раз думалі, што пара кідаць код і пачынаць рабіць штосьці матэрыяльнае, то гэты тэкст — для вас. Тры суразмоўцы расказалі нам пра свае «неайцішныя» бізнэсы: бар у Варшаве, блінная ў Амстэрдаме і вытворчасць карэктараў паставы ў Сан-Францыска. Атрымалася ў іх, выйдзе і ў вас.
Пазіцыя ў ІТ: былы дырэктар у EPAM (працаваў у EPAM ад 2014-га). Стаж у найманні — больш за 12 гадоў
Які бізнэс прыдумаў: блінная Blin Queen у Амстэрдаме
Падрыхтоўка заняла: прыкладна год ад ідэі да рэалізацыі
Запуск: жнівень 2021
Уклаў асабістых сродкаў: 200 тысяч еўра
Бізнэс-план: запуск уласнай платформы па аўтаматызацыі HoReCa-бізнэсу з першым кліентам, які будзе плаціць, у 2023-м
Што цяпер: аперацыйны нуль у бізнэсе бліннай; аўтаматызацыя аперацыйнай сістэмы кавярні
Да 2020 года Сяргей Каваленка працаваў у EPAM. Як ён кажа, быў дырэктарам — «працаваў з інвестарамі, мы займаліся ацэнкай кампаній, у якія планавалася ўкласці грошы». Але ў 2020-м Сяргей узяў бестэрміновы адпачынак, перагледзеў свае прыярытэты і ў выніку замест таго, каб вярнуцца да ранейшай працы, адкрыў разам з жонкай Дар’яй блінную Blin Queen у Амстэрдаме.
Чаму Амстэрдам? Бо Сяргей там ад 2014-га («Вырашыў, што павандрую годзік, а ў выніку ўжо амаль 10 гадоў як жыву тут»).
А бліны — бо муж і жонка вырашылі паказаць нідэрландцам, што такое «нармальныя наліснікі» (тонкія блінцы з начыннем, папулярныя ў Беларусі, Украіне, Польшчы). Жыхары Нідэрландаў у гэтым плане даволі кансерватыўныя і ядуць тонкія блінцы Pannekoeken, раскладваючы іх у вялікі круг, як піцу, і пасыпаючы прысмакамі. Так што ў беларусаў у пэўным сэнсе асветніцкая місія.
Каб запусціць бізнэс, давялося прадаць акцыі, якія засталіся пасля сыходу з EPAM, машыну Дашы, кватэру ў Амстэрдаме і нават гадзіннік, з якім Сяргей хадзіў на перамовы. Частку грошай адклалі, а частка — 200 тысяч еўра — сышла на рамонт і першыя 6-7 месяцаў працы бліннай. Далей каманда выйшла ў аперацыйны нуль (цяпер яна можа сама пакрываць свае выдаткі).
Яны знялі памяшканне ў гістарычным будынку ў цэнтры Амстэрдама пры канцы 2020-га і рамантавалі яго паўгода.
У працэсе сутыкнуліся з мноствам складанасцей — ад вады ў сутарэнні (аднаго моманту падрадчык так спаняверыўся, што пачаў угаворваць ваду, каб тая сышла) да цікавай працэдуры атрымання ліцэнзіі на алкаголь. Калі ва ўстанове ў Амстэрдаме прадаюць алкаголь, то гэта «памяшканне з падвышанай рызыкай», і там мусіць быць чалавек з сертыфікатам па «сацыяльнай гігіене» (social hygiene). Так што і Сяргей, і Дар’я вывучылі, як вызначаць, пад якім рэчывам знаходзіцца чалавек, як яму ветліва адмовіць ва ўваходзе і што рабіць, калі ён раптам пачне біць посуд. Абое здалі экзамен.
Але з якімі б складанасцямі ні сутыкаліся муж і жонка, яны ніколі не казалі: «Трэба было заставацца ў найманні».
Дзверы бліннай адчыніліся ў жніўні 2021-га. У раскрутцы стаўку зрабілі на Instagram. У дзень адкрыцця вельмі дапамагла мясцовая рускамоўная блогерка — пасля некалькіх пастоў «да нас проста рынулася вялікая колькасць рускамоўных людзей, якія сумавалі па ўсёй гэтай гісторыі з блінамі». Першыя паўгода 90% аўдыторыі складала менавіта рускамоўная дыяспара. А затым у Blin Queen сталі хадзіць і мясцовыя.
Сяргей падкрэслівае, што яны ніколі не хацелі стаць нішавай кухняй «пра баршчы і халадцы». Так, за аснову ўзялі нашую кухню (напрыклад, бульбяная вафля з яйкам пашот — гэта замаскіраваны дранік). Але ў цэлым атрымалася інтэрнацыянальная гісторыя. Так, сярод хітоў бліннай — ужо згаданы дранік-вафля (які аднойчы заказала Одры Тату), адаптацыя сырнікаў з крэмавым сырам, салодкі блінец і блін з рыбай, якую ўстанова соліць самастойна (у Нідэрландах толькі вэнджаная рыба).
За прылаўкам і на кухні працуюць людзі з Беларусі, Украіны і Расіі.
Цяпер блінная прыносіць прыбытак («Апошнія месяцаў 6-7 у нас не было «мінусу»). Праз дрэннае надвор’е зімой установа трохі прасела ў выручцы, але Сяргей упэўнены, што яны неўзабаве нагоняць, калі пацяплее і «заквітнеюць цюльпаны».
— Мы далёкія ад таго, каб галець. Але, вядома, пакуль у нас няма такой грунтоўнай падушкі, як за часамі маёй працы ў ІТ, — кажа Сяргей. — Я ведаю, што мы пачнем зарабляць грошы, якія будуць супастаўныя або нават перавысяць мой мінулы заробак. Але ў мяне няма нейкага запыту на шык. Цяпер мне значна важней смачна накарміць госця і ўбачыць яго шчырыя эмоцыі.
— Я прыйшоў да бліноў з ІТ і не магу сказаць, што шкадую. Да таго ж былых айцішнікаў не бывае.
Мы цяпер аўтаматызуем сваю аперацыёнку ў кавярні і паралельна ствараем уласную платформу па аўтаматызацыі HoReCa-бізнэсу. Плануем ужо сёлета перавесці на яе нашага першага кліента, які будзе плаціць.
У СНД аўтаматызацыяй нікога не здзівіш, але ў Амстэрдаме рэстаранны бізнэс — гэта ўсё яшчэ рамесніцтва. Калі спытаць уладальніка рэстарана, колькі ў яго засталося мукі, ён скажа: «Трэба збегаць на кухню і спытаць». Хоць у Нідэрландах асноўная частка выдаткаў — аплата працы. І калі ты можаш зэканоміць хоць бы 1 гадзіну працы менеджара, які бегае на кухню і да пастаўшчыкоў, гэта можа павысіць маржынальнасць твайго бізнэсу ледзь не ў два разы.
У Дашы ёсць бэкграўнд у рэкламе, крэатыўнай працы. У мяне — у тэхналогіях і інвестыцыях. І мы думаем, што для сучаснага бізнэсу ў рэстараннай сферы гэтыя дзве рэчы нават важнейшыя за ўменне гатаваць. Бо для гатавання ты можаш хутка знайсці каго-небудзь, хто ўмее.
Пазіцыя ў ІТ: Product Lead ў Pinterest (ex-CPO, co-founder Vochi). У цэлым у менеджменце больш за 8 гадоў.
Які бізнэс прыдумала: джын-тонік бар GiGi ў Варшаве
Падрыхтоўка: больш за год (5 месяцаў на пошукі памяшкання, 7 на рамонт)
Запуск: 3 сакавіка 2023-га
Уклала асабістых сродкаў: больш за 100 тысяч долараў (разам з мужам)
Бізнэс-план: акупіць укладанні за 2-3 гады; найбліжэйшымі месяцамі пачаць працаваць без касавага разрыву
Што цяпер: старт бізнэсу; прыцягненне мясцовых кліентаў
Ганна Буглакова, Product Lead у Pinterest (ex-CPO, co-founder Vochi) адкрыла разам са сваім мужам Ягорам Пераходам бар GiGi ў Варшаве. Яна выступае як інвестарка і крэатыўная дырэктарка, а яе муж — як аперацыйны дырэктар.
Ягор — даволі вядомы бармен. Так, ён адкрываў у Мінску «Алкаголі» і «Вершы», а потым, калі пераехаў у Кіеў, бар BERLIN'89. Ганна таксама калісьці працавала ў гэтай сферы — яе кар’ера пачалася з мінскага бара Svobody 4. У дадатак муж і жонка пазнаёміліся таму, што абое працавалі ў Pernod Ricard.
Доўгі час у іх была мара — адкрыць сваю ўстанову. Але ўвасобіць яе ў рэальнасць вырашылі толькі пасля пераезду ў Варшаву («праз вайну <з пераездам> выйшла больш рэзка, ніж мы думалі»). Плюс пасля куплі Vochi з’явіліся «вольныя грошы, якія можна рэінвестававць у новы бізнэс».
Паводле слоў Ганны, у мужа і жонкі было некалькі канцэпцый, і яны былі гатовыя рэалізаваць любую з іх у залежнасці ад таго, якое памяшканне знойдуць. У рэшце рэшт натыкнуліся на памяшканне ў цэнтры, дзе ўжо была выцяжка (усталёўваць яе з нуля вельмі дорага). Раней тут працавала тайская ўстанова, сцены былі пакрытыя пластом тлушчу. Так што прыйшлося ўсё гэта адмываць.
Наконт патрабаванняў і дазволаў Ганна кажа, што ў Польшчы ўсё проста і празрыста. Яны нанялі мясцовага кансультанта, які падрыхтаваў іх да візіту санстанцыі. З мясцовых «прыколаў» — толькі што няможна размяшчаць бар паблізу ад касцёла або дзіцячага садка.
Сужэнцы спыніліся на канцэпцыі бара, дзе падаюць кактэйлі з джынам (бо яны шмат працавалі з гэтым напоем і нават назвалі сваю сабаку Джын), а таксама raw food накшталт тар-тару і севічэ. «У Варшаве справы з такой ежай у параўнанні з Кіевам і Мінскам не так каб супер-крута, — тлумачыць Ганна. — Ну і калі ты адкрываеш бар, то грэх не зрабіць месца, дзе табе самому будзе смачна».
У якасці шэфа запрасілі Максіма, які працаваў у мінскім FABRIQ і іспанскім Arzak з трыма зоркамі Мішлен: у якасці прынады выкарыстоўвалі тое, што ўстанова новая, і можна рабіць з меню ўсё што хочаш.
Бар адкрыўся нядаўна, 3 сакавіка, пакуль цяжка прадказаць яго эканоміку.
За 2-3 дні да адкрыцця ў бара з’явіўся Instagram, на які за ноч падпісалася 500 чалавек. У выніку першага дня гасцей было столькі, што яны не змясціліся ўнутры. Як дадае Ганна, «пакуль мы працуем на гэтай плыні і паралельна пачынаем будаваць планы, як далей будзем прыцягваць гасцей, у тым ліку палякаў». Бо пакуль што ў бара нават няма шыльды.
Муж і жонка ўклалі ў праект больш, ніж меркавалі (100+ тысяч долараў). Нягледзячы на свой досвед, яны не прадугледзелі рэзкага падвышэння цэн у Варшаве.
— Першапачаткова мы планавалі акупіцца за тэрмін да 2 гадоў, а далей атрымліваць прыбытак. Але цяпер, магчыма, гэта зойме 3 гады, — кажа Ганна. — Дакладнейшую мадэль мы зможам пабудаваць па выніках першага-другога месяцаў. Пакуль ідзе першы ажыятаж, потым будзе спад, калі ўсе, хто хацеў, схадзілі, і нейкі час не будуць вяртацца.
— У мяне ёсць праца, якая прыносіць даход, яна займае большую частку майго часу і жыцця. А ёсць як бы такое бізнэс-хобі, якое мне цікавае, — адказвае Ганна. — З майго боку гэта больш крэатыўны менеджмент — магу напісаць тэксты, распісаць канцэпцыю, узгадніць дызайн, з’ездзіць на дэгустацыю новай стравы.
Бывалі розныя перыяды ад моманту адкрыцця. Калі і бюджэты перавысілі, і па тэрмінах не паспявалі, і штосьці не атрымлівалася. Безумоўна, гэта ўсё дадатковы стрэс і нервы. Таму мы з мужам стараемся не абмяркоўваць працу дома. Прыпусцім, дамаўляемся, што цяпер мы адпачываем, а заўтра, аб 11, абмяркуем гэтае пытанне.
Пазіцыя ў ІТ: экс-інжынер у Slack; стаж у ІТ большы за 10 гадоў
Які бізнэс прыдумала: стартап па вытворчасці адзення для выпраўлення паставы Etalon
Падрыхтоўка заняла: паўтара года
Запуск: восень 2021-га; продажы на сайце — снежань 2022-га
Уклала асабістых сродкаў: не выдаецца
Бізнэс-план: маштабаванне і рост; прыцягненне інвестыцый; запуск b2b; запуск прадукту для мужчын
Што цяпер: продажу b2c; ёсць паўторныя заказы
Крысціна Рудзінская родам з Берасця. Апошнія 15 гадоў яна жыла ў ЗША — працавала ў ІТ. Але ў 2019-м, праз 10 гадоў працы ў індустрыі, дзяўчына зразумела, што пачынае эмацыйна выгараць, і стала падумваць пра змену сферы дзейнасці.
У Slack Крысціна нагледзелася на калег у офісе, якія гарбацяцца над камп’ютарамі, а затым скардзяцца на боль у спіне, і вырашыла дапамагчы людзям. У першы тыдзень каранавіруса яна звольнілася і занялася сваім праектам — прыдумала і рэалізавала ідэю адзення для паляпшэння паставы. Цяпер гэта стартап Etalon.
Чаму менавіта адзенне? Пасля столькіх гадоў працы над кодам беларусцы захацелася зрабіць штосьці фізічнае, каб гэта можна было ўзяць у рукі. Плюс яна прафесійна займаецца пілатэсам (адзін з яе праектаў — трэніроўкі па пілатэсе са зборам сродкаў на патрэбы беларусаў).
Беларуска хацела стварыць вопратку, якая б не проста цягнула плечы назад, а таксама дапамагала зводзіць лапаткі і трымаць спіну прама — без болю і напружання. «Здароўе не мусіць быць катаваннем, — тлумачыць яна. — Найлепшыя вынікі — калі ты атрымліваеш задавальненне ад працэсу».
У выніку атрымалася мадэль з шасцю шлейкамі, якія можна рэгуляваць і тым самым «прывучаць» мышцы трымаць паставу (Крысціна кажа, што ўжо падала патэнтавую заяўку на гэтую тэхналогію).
— Я сама распрацоўвала канцэпцыю, дызайн, — кажа суразмоўца. — Калі я знайшла функцыянальную тканіну з перапрацаванага пластыку, то закахалася ў яе настолькі, што пяць месяцаў угаворвала вытворцу прадаць мне невялікую партыю для нашай першай вытворчасці. Гэта тыповая гісторыя дызайнера-пачаткоўца.
У працэсе беларуска звярталася па кансультацыі да спецыялістаў па паставе. Паводле яе слоў, адзін з дарадцаў стартапа — прафесар нейрахірургіі Крыстафер Эймс у Каліфарнійскім універсітэце Сан-Францыска (UCSF).
На запуск сышлі асабістыя сродкі. На поўную моц стартап запрацаваў увосень 2021-га. У 2022-м каманда (цяпер іх 6 чалавек) размясціла кампанію на Kickstarter. Удалося сабраць амаль 13,5 тысячы долараў, што дазволіла рухаць праект далей.
І ў снежні 2022-га стартап пачаў продажы на сайце. Адзін топ каштуе 199 долараў. На пытанне, што ўваходзіць у гэтую цану, Крысціна кажа, што, па-першае, функцыянальнасць (распрацоўка, дызайн). Па-другое, «якасныя экалагічныя матэрыялы». І, па-трэцяе, прадукт «Made is USA» — пашыў у ЗША. «Так як прадукт тэхналагічны, мы доўга шукалі фабрыку, якая б якасна дала рады вытворчасці. Я ездзіла і глядзела вытворчасці на абодвух узбярэжжах, а самая класная фабрыка знайшлася ў нас пад бокам у Сан-Францыска! — кажа суразмоўца. — Для параўнання: $199 — гэта кошт аднаго паходу на масаж <у ЗША> або да кастаправа, каб часова суняць боль. Мы ж культывуем здаровую звычку трымаць спіну прама».
На пытанне пра даходы Крысціна адказвае, што пра прыбытковасць пакуль казаць рана, але пакупнікі паказваюць лаяльнасць — ёсць паўторныя заказы (стартап не афішуе колькасці заказаў).
Цяпер стартап прадае сваю прадукцыю спажыўцу без дапамогі іншага аптовага або рознічнага прадаўца. У 2023-м каманда будзе займацца маштабаваннем, прыцягненнем інвестыцый і ростам бізнэсу, плануе запуск прадукту для мужчын.
Рэлацыраваліся? Цяпер вы можаце каментаваць без верыфікацыі акаўнта.
Людям успеха.
Но оспади, какое же это позорище, когда ИТ шниками себя называют какие-то директора и менеджеры (последняя героиня не в счёт). Как же профессия инженера деградировала. Это тот самый случай, когда уборщица офиса епам тетя Клава с полной уверенностью называет себя айтишницей.
Да, могут меня упрекнуть, мол директор тебе работу даёт чтобы ты айтишник работал. Да, но тем не менее - не айтишник он.
Успешные истории - это когда чувак был ноулайфер-девелопер (даже не тестировщик), а потом сделал успешную компанию по выпечке блинов (назад в XIV век но не суть)
Ноулайфер ничего не откроет. В жизни и бизнесе так-то нужно уметь гораздо больше, чем кодить, и не то, чтобы добиться успеха, нет. Просто чтобы оставаться на плаву.
Что с айтишницей тетей Клавой то? Почему молчит девбай?
И какое отношение директор по поиску фирм имеет отношение к айтишникам?
Ты недоразуменее откроешь. Которое всю жизнь эксплуатировало чужой труд и жило лояльностью к папикам :)
Первый герой, когда пришел в ЕПАМ, писал код. Просто потом поднялся по карьерной лестнице. Вы тоже можете - и стать менеджером, и реализовать свою мечту, когда накопите денег. Всё в ваших руках
не уборщица, а менеджерка по чистоте))))
+1
По-вашему айтишник и инженер это слова синонимы? Айтишник это работающий в сфере информационных технологий, даже на позиции менеджера.
Смотрите вопрос про тетю Клаву
Директора не с неба падают, если что.
Да и чем Product Lead не айтишник?
Ну если новое занятие им нравится больше сидения над кодом, то конечно они правы в своем решении.
Так 2/3 этой выборки не сидели над кодом. Что как бы очень смешно, в свете называния их айтишниками 😂
А не принципиально. Мне нравится сидет за кодом. Поэтому я менять работу не буду, пока не перестанет нравиться
Ты такой с командой не спишь месяцами ночами, кодишь, правишь баги, зарабатываешь ранний инсульт при виде NPE на проде, и всё ради того, чтобы такой "директор" получил всю маржу и счастливо уехал в закат открывать блинную.
Может Вам тоже попробовать для начала стать директором а потом открыть блинную?
Или классовая борьба наше всё?
Кем вы себя видите через пять лет в нашей компании? Сначала директором, потом и о блинах можно подумать.
Карыстальнік адрэдагаваў каментарый 28 сакавіка 2023, 12:48
И такое бывает. Смена рода деятельности не является чем то уникальным.
Не стоит воспринимать NPE так близко к сердцу :)
Ну и вообще от осознания НЕСПРАВЕДЛИВОСТИ люди в управление и уходят. Где осознают, что все не так просто и ночные бдения над кодом лучше пресекать
Карыстальнік адрэдагаваў каментарый 28 сакавіка 2023, 13:39
Может не стоит коверкать название профессий если уже в следующей строке пишете инженер а не инженерка
В Польше была история, когда женщина обиделась на использования феминитива. Её как победителя премии писателей назвали "лучшая авторка". В конкурсе принимали участие женщины и мужчины. И, по её логике, было нанесено оскорбление, что назвали лучшей только среди женщин :)
То ли стеб, то ли идиократия))
успехов
Да, можно только пожелать удачи.
В Blin Queen офигенно вкусно, очень рекомендую.
почему бы не выбрать для себя подходящие C-level executive тайтлы, вроде Chief Pancake Officer и Chief Booze Officer
можно продать акции оршанского льнокомбината и открыть пельменную в Белыничах ? Белыничи - культурная столица Белорусии 2024 года, там будет большой поток туристов и прибыли крутиться. Верное дело
Карыстальнік адрэдагаваў каментарый 28 сакавіка 2023, 21:35
Chief Nonsense Officer?
Дауншифтеры какие то
Одежда для коррекции осанки - зло в чистом виде. Если у человека осанка нарушилась, то надо исправлять проблему, а не маскировать её корсетами. Из за корсетов мышечный каркас станет деградировать ещё быстрее и вы ещё быстрее превратитесь в инвалида.
Продал по $705, открыл блинную)