Беларус, які напаў на Латушку, выправаджаны з Польшчы

14 ліпеня, Позірк. Грамадзянін Беларусі Яўген Казанцаў, які напаў у Варшаве на намесніка кіраўніка Аб’яднанага пераходнага кабінета, кіраўніка Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Паўла Латушку, дэпартаваны з Польшчы, паведаміў тэлеканалу “Белсат” прэс-сакратар Акруговай пракуратуры польскай сталіцы Пётр Скіба.

“У дачыненні да асоб, якія ўчынілі злачынствы на тэрыторыі Польшчы і маюць беларускае грамадзянства, у памежную службу перадаюцца хадайніцтвы аб дэпартацыі і накладання забароны на ўезд у Шэнгенскую зону. Такая мера была прынятая ў дачыненні да асобы, якая ўчыніла напад на былога амбасадара Беларусі ў Польшчы Паўла Латушку”, — сказаў прадстаўнік нагляднага органа.

Пракуратура ў Варшаве паведаміла 4 ліпеня аб пачатку расследавання па факце нападу на Латушку.

Расследаванне праводзілася паводле двух артыкулаў Крымінальнага кодэкса Польшчы — 212 (паклёп) і 217 (недатыкальнасць асобы).

Вінаватым у злачынствах называўся грамадзянін Беларусі Яўген К.

“У ходзе разбору ўстаноўлена, што 2 ліпеня 2025 года падчас лекцыі <…> у бок аднаго з дакладчыкаў Паўла Латушку быў кінуты кош са смеццем. Удзельнік лекцыі — студэнт Варшаўскага ўніверсітэта, які кінуў кош у бок пацярпелага, выкрыкваў у бок пацярпелага паклёпніцкія словы, пазначаючы пацярпелага словамі “здраднік, ганьба, забойца, ён хацеў спаліць усю апазіцыю”, — гаварылася ў паведамленні.

Адзначалася, што Яўген К. прызнаў сябе вінаватым у здзяйсненні апісаных дзеянняў. Ён, як паведамляецца, “шкадуе аб сваіх паводзінах, таму што гэта было неабдуманае дзеянне ў стане афекту, і папрасіў прабачэння за ўзніклую сітуацыю”.

Пракуратура адзначала, што падазраваны прыняў абавязанне аплаціць штраф у памеры 6.000 злотых (каля 1.670 долараў), у пагранічныя органы Варшавы накіраванае хадайніцтва аб выправаджэнні беларуса з Польшчы.

5 ліпеня Латушка заявіў “Позірку“, што хадайніцтва пракуратуры ў Варшаве аб выправаджэнні з Польшчы Казанцава, “акрамя інтарэсаў правасуддзя”, “адпавядае і намерам асобы, якая ўчыніла напад для наступнага вяртання ў Беларусь”.

Паводле слоў Латушкі, калі такі падыход пракуратуры будзе падтрыманы ў судзе, то для вінаватага ў нападзе наступяць “нязначныя прававыя наступствы ў выглядзе штрафу (які, хутчэй за ўсё, не абавязкова павінен быць выплачаны) і пазбягання палітычна матываванага пакарання ў Беларусі”.

“Гэта фактычна адкрывае скрыню Пандоры для ўсіх правакатараў, якія могуць выкарыстоўваць напады на актывістаў, прадстаўнікоў дэмакратычных сіл для наступнага так званага памілавання ў Беларусі. А з іншага боку, гэта стварае дадатковыя магчымасці для дзеянняў спецслужбаў рэжыму Лукашэнкі на тэрыторыі Польшчы для арганізацыі экстэрытарыяльных злачынстваў і пераследаў”, — падкрэсліў палітык.

“Цяпер за гарантыі так званага памілавання, пазбягання адказнасці ў Беларусі і/або невялікую суму сродкаў могуць з’явіцца дадатковыя жадаючыя здзяйсняць падобныя правакацыі, пра што мяне і папярэдзілі ў адным з атрыманых пасля нападу паведамленняў”, — сказаў Латушка.

Нападаць на апазіцыйных палітыкаў з мэтай наступнага вяртання на радзіму заклікаў 5 ліпеня беларускіх эмігрантаў дэпутат Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу, старшыня праўладнай ЛДПБ Гайдукевіч.

Спроба нападу на Латушку была прадпрынятая 2 ліпеня падчас урачыстага сходу ў дэпартаменце ўсходнееўрапейскіх даследаванняў Варшаўскага ўніверсітэта. У мерапрыемстве бралі ўдзел “афіцыйныя асобы Польшчы і прадстаўнікі дыпкорпуса”, паведаміў палітык у сваім тэлеграм-канале.

“Нападнік кінуў у мяне вядро і крычаў на ўсю залу, што я — “здраднік і хацеў спаліць апазіцыянераў”, паўтараючы ўчорашнюю хлусню Лукашэнкі. У цяперашні момант ён затрыманы паліцыяй. У апошнія дні я атрымліваў папярэджанні аб планаваных у дачыненні да мяне правакацыях і пагрозы жыццю, у тым ліку сёння раніцай”, — паведаміў Латушка.

Ён падкрэсліў, што здарэнне “ніякім чынам не паўплывае” на яго дзейнасць.

“Лукашэнка, ты адкажаш за свае злачынствы”, — напісаў Латушка.

33-гадовы Казанцаў — грамадзянін Беларусі, гісторык па адукацыі. Ён праходзіў навучанне ў Польшчы па праграме маладых навукоўцаў у Szkoła Europejska w Warszawie (Еўрапейская школа ў Варшаве; SEW).

Свой учынак мужчына патлумачыў тым, што ў яго “скончылася віза”. Паводле слоў Казанцава, ён “выгарэў і не змог абараніць навуковую працу”. Нападнік заявіў, што напад на Латушку дазволіць яму “свабодна вярнуцца ў Беларусь”.

У 2022 годзе Казанцаў даваў каментары беларускім дзяржСМІ.

“Паталагічны хлус перасягнуў сам сябе“, — так пракаментаваў “Позірку” кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення, намеснік кіраўніцы Аб’яднанага пераходнага кабінета Павел Латушка апошнія заявы Аляксандра Лукашэнкі пра яго.

1 ліпеня на сходзе з нагоды афіцыйнага Дня незалежнасці Лукашэнка, паводле выразу дзяржСМІ, “падзяліўся шакавальнымі падрабязнасцямі наконт таго, што магло адбыцца, калі б у 2020 годзе ён асабіста не спыніў правакацыю, якая рыхтуецца“: “Калі б не Лукашэнка-дыктатар, іх (мабыць, лідараў апазіцыі. — “Позірк”.) спалілі б у адным доме, калі справакаваць іх хацелі. І гэты “лахушкін” (традыцыйная для Лукашэнкі абразлівая згадка Паўла Латушкі. — “Позірк”.) сядзіць сёння ў Польшчы і вяшчае. А гэта ён іх хацеў сабраць у адным доме тут, у цэнтры Менска, і спаліць. Дзякуй богу, што ў Ціханоўскай Святланы там была ахова так званая — з МУС хлопец “унюхаў“, што нешта не так і патэлефанаваў нашым сілавікам. Яны мне далажылі. Я сказаў: “Публічна, дэманстратыўна вазьміце пад ахову гэты дом”. І я з вуліц зняў “Альфу” і кінуў туды, каб яны ўбачылі, што мы ведаем і ахоўваем гэты дом. Правакацыя не ўдалася. Я ўпершыню кажу пра чалавека, які гэта намышляў. Для чаго? Дзеля таго каб быць адным лідэрам гэтай усёй смярдзючай апазіцыі. Яны да гэтага дастукаліся”.

“У ноч з 9 на 10 жніўня 2020 года я быў генеральным дырэктарам Купалаўскага тэатра і на свае вочы бачыў зарыва ад вогненных выбухаў гранат над цэнтрам Менска, калі на ягоны загад пачалі забіваць і здзекавацца з беларусаў. А адзіным будынкам, які ахоўваў “Альфа“ КДБ, была ягоная адна з “наццаці“ рэзідэнцый, у якой ён схаваўся і дрыжаў ад страху ад людской нязгоды і пратэсту“, — заявіў “Позірку” Латушка.

“Страх не адпускае дыктатара дагэтуль. Хоць мне ўяўляецца, тут не каментар гэтаму маналогу дыктатара варта даваць, а дыягназ ставіць трэба“, — дадаў палітык.