Реклама в Telegram-каналах DzikPic и dev.by теперь дешевле. Узнать подробности 👨🏻‍💻
Support us

«Не магу ўявіць мітынг па-беларуску». Айцішнікі пра мову ў працоўных камунікацыях 

dev.by працягвае размаўляць з беларускамоўнымі айцішнікамі. Сёння пытаемся, як на мову рэагуюць калегі — не толькі з Беларусі, але і з іншых краін.

24 комментария
«Не магу ўявіць мітынг па-беларуску». Айцішнікі пра мову ў працоўных камунікацыях 

dev.by працягвае размаўляць з беларускамоўнымі айцішнікамі. Сёння пытаемся, як на мову рэагуюць калегі — не толькі з Беларусі, але і з іншых краін.

Нехта падтрымлівае і сам пераходзіць на беларускую або ўжывае асобныя словы, але ж ёсць і выпадкі, калі беларус адказвае беларусу на беларускамоўнае паведамленне па-польску.  

Пасля гісторыі з Andersen мы размаўлялі з беларусамі пра сумоўі. Цяпер — гісторыі ад беларускамоўных айцішнікаў пра камунікацыю на працы — мітынгі, замежныя калегі, пераход на рускую. 

«Адсутнасць беларускамоўных калег прымушае да дыскрімінацыі сваіх уласных моўных праў» 

— У вольны час размаўляю па-беларуску, ствараю кантэнт, але на працы не магу ўявіць, каб весці мітынг сярод рускамоўных калег па-беларуску, бо гэта будзе перашкодай у камунікацыі, — дзеліцца меркаваннем Аляксей Крытаў. — Скандалаў, звязаных з мовай, не было, але адсутнасць беларускамоўных калег прымушае да дыскрімінацыі сваіх уласных моўных праў.

Мікіта размаўляе па-беларуску больш за 10 гадоў. За гэты час ён працаваў у сямі розных кампаніях. Як і ўсе беларускамоўныя, часам вымушаны пераходзіць на рускую.

— Магчыма, калісьці мяне і прасілі перайсці на рускую мову, але не запомніў нейкага негатыва з гэтым звязанага, усё было ветліва. Былі выпадкі, калі я сам пераходзіў, бо калега з Расеі, напрыклад. У камандзе на беларускую мову не звяртаюць увагі. Не адчуваю дыскрымінацыі з гэтай прычыны. Наадварот, некалькі разоў мой непасрэдны начальнік са мною таксама размаўляў беларускай.

Стася працуе на пасадзе Middle QA ў iTechArt. Для яе беларуская — асноўная мова ўжо на працягу 15 гадоў. Ні на працы, ні па жыцці праблем праз мову яна не мела.

— Я працую ва аўтсорсе. Ні ў гэтай, ні ў папярэдняй канторы праблем з-за мовы не было ніякіх. З калегамі-беларусамі размаўляю/перапісваюся па-беларуску, з калегамі з Украіны/Расіі — па-руску, з англамоўнымі — адпаведна па-англійску. Здараецца, што за адзін дзень пераключаюся вось так паміж трыма мовамі, праблемы ў гэтым не бачу. 

У мяне рускамоўны муж, наша дачка — білінгва. Я сама па-чалавечы стаўлюся да людзей незалежна ад іх мовы, мне не складана патлумачыць нешта і прыемна, калі людзі адказваюць мне па-беларуску, нават з памылкамі. Вось і атрымліваю адпаведнае стаўленне да сябе. 

«Цяпер рускую ўжываю толькі для зносін з калегамі з Расіі, працуючы ў іншым месцы» 

— Улетку 2020 году я пачаў выкарыстоўваць родную мову не толькі ў побыце, але і на працы. Аднак гэта выклікала незадаволенасць начальства і мяне папрасілі не перагінаць і выказвацца па-руску, — распавядае яшчэ адзін герой, які пажадаў застацца ананімным. — Кантора беларуская, а з замежнікамі па-беларуску я і без таго не меў зносін па зразумелых прычынах. Відавочна, такое становішча рэчаў мяне не задавальняла. Цяпер рускую мову я ўжываю толькі для зносін з калегамі з Расіі, працуючы ў іншым месцы.

Сваю гісторыю расказвае тэхнічны пісьменнік — пераважна беларускамоўны ў паўсядзённым жыцці. 

— У мяне розныя колы зносін, але гутарку прынамсі з незнаёмым чалавекам звычайна пачынаю па-беларуску. І многія знаёмыя, якія размаўляюць па-руску, таксама прызвычаіліся. Некаторыя нават просяць мяне працягваць стасавацца з імі роднай мовай: маўляў, пакуль не змагу адказаць, але хаця б паслухаю.

На працы складаней: працоўныя мовы ў беларускіх кампаніях, як правіла, руская і ангельская. То бок, з асобнымі калегамі ніхто не замінае гутарыць па-наску, асабліва нефармальна. Аднак на мітапе ці мітынгу такое ўявіць складана. Зрэшты, у камандзе могуць быць калегі з Расеі ці Казахстану. Хаця з тымі ж украінцамі ці нават палякамі частку дзелавой размовы можна сабе дазволіць «кожны на роднай».

Я гатовы прасоўваць тэхнічную дакументацыю на беларускай, нават як валанцёр. Але гэта аўтаматычна абмяжоўвае рынак збыту Беларуссю. Унутранае супольніцтва мінімальнае, нашыя кампаніі аб’ектыўна арыентаваныя на міжнародны аўтсорс. А працаваць у мінус у рынкавай эканоміцы нікому не карціць, гэта важна разумець. Попыт і прапанова.

Мяркую, будзе няблага, калі беларусы ў сваіх кампаніях пачнуць размаўляць актыўней для пачатку ў працоўных чатах, у кабінетах і калідорах — асабліва калі ўсе суразмоўцы беларусы. Бракуе нагод чакаць зручнай падставы, не выпадае і пытаць дазволу. Проста ўзяў і спрабуеш, няхай і з памылкамі: іх пакрысе выправіць практыка. 

Video editor у Flo Воля Афіцэрава распавядае, што не адчувае на працы дыскрымінацыі. 

— У мяне ніколі не было выпадкаў, каб мяне папрасілі перайсці з беларускай на рускую мову. Да беларускамоўнасці ўсе ставяцца вельмі крута — нават рускія і ўкраінскія калегі. 

«На ўсю каманду пісалі ліст: „Калі хтосьці штосьці не разумее — пераходзьце на англійскую“» 

Марына працуе тэсціроўшчыцай у EPAM. Калі дзяўчына ўладкоўвалася на працу, у яе пацікавіліся, ці нармальна яна паставіцца, калі раптам папросяць перайсці на рускую, бо каманда інтэрнацыянальная. 

— У рэшце рэшт такія просьбы былі разоў 5 за год працы ў кампаніі. І вось па тым, як прасілі, звычайна і стаўленне да мовы было відаць. Адзін з распрацоўшчыкаў культурна, з усімі ўмоўнасцямі папрасіў перайсці на рускую, бо ён з Масквы і нічога не разумее. Яшчэ быў выпадак, калі новы член каманды (таксама з Расіі) не прыйшоў наўпрост да мяне, а праз ліда прасіў. Тады нават на ўсю каманду ліст пісалі, кшталту «калі хтосьці штосьці не разумее, пераходзьце на англійскую»» :)

Натуральна, трапляліся тыя, хто ставіўся да гэтага не надта прыязна, але наогул рэагуюць станоўча: прышпільныя словы заўважаюць, пераходзяць на беларускую, падчас размовы не могуць узгадаць рускае слова, таму замяняюць яго беларускім (гэта маё ўлюбёнае).

Не вельмі прыемны выпадак быў, калі мне ў адказ на паведамленні на беларускай мове, пачалі пісаць па-польску (чалавек з Беларусі, але жыве ўжо ў Польшчы). Ведаючы беларускую мову, не надта цяжка і польскую зразумець, але можна ж было проста сказаць, што цяжка/незразумела/не падабаецца. 

Яшчэ прыклад адмоўнага стаўлення — гэта калі пасярод размовы, што датычылася выключна працы, мяне прыпыняюць пытаннем «а ты по-нашему не можешь типа?». Я адказала, што магу, варта толькі папрасіць, на што мне сказалі, што ведаюць такіх «прынцыповых». 

Дарэчы, калегі з Украіны ні разу не прасілі пераключыцца, усё разумеюць, да таго ж у нас ёсць і украінскамоўныя.

Але ўсё адно прыемна, што тых, каму мова падабаецца, значна больш.

Уладзь — распрацоўшчык у SOFTSWISS. У яго камандзе да беларускай мовы ставяцца выдатна. Але ж у камандзе з‘яўляецца больш рускамоўных людзей з іншых краін, і гэта вымагае дадаткова задумвацца, якую мову выкарыстаць у дадзеным кантэксце. 

— У камандзе з‘яўляюцца людзі з Расеі, пад якіх часта даводзіцца пераключацца, але беларусы ставяцца вельмі станоўча. Некаторыя адказваюць ці самі пачынаюць размаўляць са мной па-беларуску, некаторыя ў асабістых размовах выказваюць словы падтрымкі. 

Не магу прыгадаць, каб мяне калі-небудзь прасілі перайсці на рускую мову беларусы. У нашай кампаніі становіцца ўсё больш распрацоўшчыкаў на ўдалёнцы з Расеі — вось яны, як правіла, сапраўды просяць перайсці. Часта нават ты не ведаеш адразу, ці з беларусам камунікуеш, ці не, гэта высвятляецца ў працэсе, і тады ўжо пераключаешся.

Былі выпадкі, калі прасілі перайсці на рускую мову на тэхнічным сумоўі, але я звычайна сам першы удакладняю, ці гатовыя людзі, калі я буду адказваць на тэхнічныя пытанні па-беларуску, і ў абсалютнай большасці выпадкаў ні ў каго няма з гэтым праблем.

Я не адчуваю ніякай дыскрымінацыі. Здаралася па працы сутыкацца з расейцамі з трошкі грэблівым стаўленнем да беларускай мовы, але гэта былі адзінкавыя выпадкі. У пісьмовых камунікацыях (акрамя асабістых перапісак) усё адно пераважна выкарыстоўваецца ангельская мова, таму ў такіх выпадках пытанне мовы наогул не стаіць.

Рекрутер из Минска не узнала беларускую мову и ответила программисту по-украински
Рекрутер из Минска не узнала беларускую мову и ответила программисту по-украински
По теме
Рекрутер из Минска не узнала беларускую мову и ответила программисту по-украински
«Офер — толькі калі перайду на рускую мову». Беларускамоўныя айцішнікі пра сумоўі 
«Офер — толькі калі перайду на рускую мову». Беларускамоўныя айцішнікі пра сумоўі 
По теме
«Офер — толькі калі перайду на рускую мову». Беларускамоўныя айцішнікі пра сумоўі 
Новый рекламный формат в наших телеграм-каналах.

Купить 500 символов за $150

Читайте также
Как беларуские выпускники поступают в Польшу и Россию — и повлияла ли война. 4 истории
Как беларуские выпускники поступают в Польшу и Россию — и повлияла ли война. 4 истории
Как беларуские выпускники поступают в Польшу и Россию — и повлияла ли война. 4 истории
dev.by искал молодых людей, которые поступили этим летом в вузы за границу, — отозвались 4 человека. Двое выбрали Польшу, ещё двое  Россию (для одного это временный вариант, он планирует перепоступить в следующем году).  Спросили у ребят, как они выбирали вузы, куда поступали одноклассники и как на выбор повлияло вторжение России в Украину (и вчерашние новости о мобилизации). 
8 комментариев
EnCata будет штамповать заводы, которые штампуют дома
EnCata будет штамповать заводы, которые штампуют дома
EnCata будет штамповать заводы, которые штампуют дома
«Строительная отрасль полностью дисфункциональна», — говорит СЕО EnCata Олег Кондрашов. И предлагает «реанимировать стройку»: повторить успех Генри Форда и запустить конвейер, который будет штамповать модульные дома. А ещё — запустить мобильные заводы с этими конвейерами. Первый тестовый дом с железными стенами и окнами в пол уже построен — в нём 2 года как живёт СЕО. А сейчас в Великом камне достраивают тестовый завод. Есть ли будущее у проекта и какое, рассказывает dev.by Олег Кондрашов.
11 комментариев
Пара айтишников переехала в Австралию. Впечатления, цены, жильё
Пара айтишников переехала в Австралию. Впечатления, цены, жильё
Пара айтишников переехала в Австралию. Впечатления, цены, жильё
15 комментариев
Компания звонит по телефону — зовёт в ИТ без навыков и английского. У айтишников вопросы
Компания звонит по телефону — зовёт в ИТ без навыков и английского. У айтишников вопросы
Компания звонит по телефону — зовёт в ИТ без навыков и английского. У айтишников вопросы
Айтишники (и не только) жалуются, что им звонят по телефону из школы IT Overone и предлагают курсы для вхождения в ИТ без первоначальных навыков и английского. 
4 комментария

Хотите сообщить важную новость? Пишите в Telegram-бот

Главные события и полезные ссылки в нашем Telegram-канале

Обсуждение
Комментируйте без ограничений

Релоцировались? Теперь вы можете комментировать без верификации аккаунта.

Anonymous
Anonymous
15

dev.by, у чарговы раз дзякуй за такія артыкулы. Вельмі натхняльна.

17

На працы ніхто па-беларуску не размаўляе, нажаль. Але ва ўніверсітэце у нас былі беларускамоўныя студэнты і выкладачы, і нічога - усім наадварот падабалася хаця б раз у тыждзень чуть родную мову. Як можна нарадзіцца у Беларусі да не разумець беларускай мовы? Гэта казкі. Я, грамадзянін РФ, змог яе як ніяк выўчыць за некальні класаў у школі. І калі я ад грамядзян Беларусі чую нешта дурное пра беларускую мову, мне вельмі сорамна за такога чалавека становіцца.

Anonymous
Anonymous sleeping beast в Godel Technologies Europe
5

тоже не понимаю, что в голове у людей, которые начинают агрессивно отвечать тем, кто говорит на мове. Это родной язык людей, зачем выпендриваться польским, и особенно это "а по-нашему можно". По какому нашему? для человека это на мове как раз. Мне сложно понимать украинскую мову, но никогда не просила коллег говорить на русском, даже в работе. Со временем привыкаешь и становится легче. А если вштыки сразу воспринимать, то че уж, пусть вообще никакой язык не учат и в айти на русскоязычные проекты работают. Но все ж хотят на европейские.

8

У пачатку 90 х у БГУІР лектары/ выкладчыкі ўжо распрацоўвалі і чыталі курсы лекцый па радыё электроніцы на беларускай мове. А некаторыя студэнты пісалі дыпломныя праекты на беларускай мове. Ніхто іх не прымушаў. Быў такі парыў.

У Каунаскім Палітэхнічным Універсітэце ў Савецкія часы ўсе курсы чыталіся на літоўскай мове і на расейскай мове. Былі літоўскія групы і расейскія групы студэнтаў.

Anonymous
Anonymous sleeping beast в Godel Technologies Europe
8

биофак БГУ тоже в 90х на бел мове преподавал. Как я поняла, универы у нас в добровольно-принудительном порядке стали русскоязычными

koba
koba Senior Java Developer в Qulix Systems
8

По мне хоть на китайском разговаривай

У человека должен быть выбор, на каком языке... Ему говорить

Будет человек говорить на мове из большего я его пойму, если не пойму, то думаю он подскажет значение слова...

Не видел ещё белоруса,у которого спрашиваешь, что значит слово на белорусской мове, а он в ответ... А я не скажу...

Просто не надо навязывать свое мнение, на каком языке разговорить другим

6

Прыемна адчуваць што дыскусія пераходзіць у пазітыўнае рэчышча. Бачыцца што ў суразмоўцаў няма антаганзіму да іншай мовы на якой размаўляюць яго калегі. Гэта важна.
Рускамоўным не абавязкова дасканала валодаць беларускай мовай каб камунікіраваць з беларускамоўнымі. Даволі часта бывае што кожны з іх выкарыстоўвае сваю мову ў размове. Але яны разумеюць адзін аднаго.
Галоўнае павага адзін да аднаго.

3

Некалi вайскоуцы не маглi уявiць сабе як крыкнуць на увесь пляц КРОКАМ МАРШ, бо гучала заужды амаль што "ракам марш", але нiчога, потым падабалася. Так i мiтынгi, некалi спадабаецца...

5

«Не магу ўявіць мітынг па-беларуску».

А по польску можаце? Ад IT шнікаў што рэлацыраваліся ў Польшчу чуў што там у іх мітынгі праходзяць на польскай мове. І нічога, прызвычаіліся.

0

Амаль выпадкова кароткатэрмінова была сведкай анляйн-минтынгу на чэшскай мове - гэта так міііла))
Праз тое, што тэрміналёгія ў нашай сьферы пераважна англамоўная, быў нават зразумелы кантэкст гутаркі))
/* "мітынгавалі" беларускі і чэшскі FE-распрацоўшчыкі, каторыя працавалі ўдалена */

2

«Не магу ўявіць мітынг па-беларуску».

А як наконт мітынгаў на літоўскай мове?

У Каўнасе ў часы СССР быў КНДІРВТ (Каўнасскі навукова даследчы інстытут радые вымяральнай тэхнікі). Гэта быў галоўны даследчы цэнтр Савецкага Саюза ў сваей галіне.
Уся тэхнічная дакументацыя ў сваім першапачатковым варыянце распрацоўвалася па літоўску. Для ўсіх карыстальнікаў за межамі Літвы рассылалася ў перакладзе на расейскую мову.
Усе ўнутраныя рабочыя сустрэчы праводзіліся на літоўскай мове. Калі на іх прысутнічалі спецыялісты з паза меж Літвы і было відаць што яны не разумеюць па літоўску, пераходзілі на расейскую мову.

mishka
mishka dev в Galera
-21

даже читать не хочется статью на мове...

8

А што хтосьці прымушае?

Аляксей Перхуноў
Аляксей Перхуноў Software Engineer в Forte Group
3

Спасибо, держите в курсе.

4

Ці не палохае вас дамен сайту?

0

через Google Translate отлично читается

-2

Ну вось, напісалі пра адэкватных людзей, якія настроены на дыялог і нягледзячы на перавагу беларускай мовы выкарыстоўваюць розныя мовы ў залежнасці ад сітуацыі і не становяцца ў позу.

ruslan-p
ruslan-p Investor/trader в US Stocks
-9

наличие большого кол-ва языков и диалектов это не эффективно и со временем должно уйти. поэтому например при переезде в Данию ты не будешь сейчас активно изучать датский - так как а вдруг через 5-6 лет ты переедешь в Испанию :) а потом в Гонконг или еще куда-нить ... да и переводчики онлайн есть... то есть сама проблема разговариваешь-неразговариваешь на каком-то языке ты или нет она надумана по большому счету

Anatole Salanevich
Anatole Salanevich Engineer, Entrepreneur в Salaniewicz
11

Язык является неотъемлемой частью культуры страны, в которой ты родился.

Anonymous
Anonymous Senior Tomato в Limoncello
9

Закончил среднюю школу, где большинство предметов были на белорусском языке, На вступительном экзамене по физике в минский ВУЗ на каждую задачу обращался к комиссии за консультацией, чтобы мне на белорусском подсказали названия некоторых терминов, т.к. не совсем было понятно. На меня тогда смотрели, как на странного.

5

І як жа вы пасля вучыліся ва ўніверсітэце? Там жа ўсё курсы былі на расейскай мове. Да і зараз так ёсьць.
Насамрэч нейкі зьдзек над беларускамоўнымі у іх роднай краіне. Як доўга такія перакосы могуць існаваць?

lamez5
lamez5 Все что угодно в Фрилансер
0

А мне было бы проще на бел мове чем на немецком. Я не знаю. А на немецком я представляю

6

Паважаная рэдакцыя, дадайце, калі ласка, магчымасьць чытаць увесь dev.by па-беларуску. Будзе вельмі прыемна чытаць артыкулы на ўпадабанай мове, але адначасова мець агульныя камэнтары.

4

Падтрымліваю.
Таксама плянавала звярнуцца да рэдакцыі з просьбай (ці запытам?) мець беларускі варыянт сайту dev.by. Асабліва крыўдна, калі бачыш, як падаецца інфарамцыя з украінскага дамену (dev.ua) - зайздросна нават)).