ЗША не патрабуюць ад Літвы дазволіць транзіт беларускіх угнаенняў праз Клайпеду — Наўседа

30 снежня, Позірк. Інфармацыю пра тое, што ЗША пасля зняцця сваіх санкцый з беларускіх калійных угнаенняў чыніць ціск на Літву, каб змусіць яе дазволіць транзіт гэтай прадукцыі з наступнай адгрузкай у порце Клайпеды, абвергнуў 30 снежня ў эфіры Žinių radijas літоўскі прэзідэнт Гітанас Наўседа.

Палітык заявіў, што амерыканцы гэтыя пытанні не ўзнімаюць, паведамляе партал LRT, які перадрукаваў адпаведны матэрыял BNS.

Паводле яго слоў, Літва і надалей выступае за санкцыі супраць Беларусі, уключаючы абмежаванні на ўгнаенні, паколькі “прычыны іх увядзення нікуды не зніклі”.

Наўседа выказаў спадзеў на тое, што ў Літвы з дапамогай саюзнікаў атрымаецца “ўстойліва вырашыць крызіс з кантрабанднымі паветранымі шарамі”, а таксама паабяцаў, што краіна выкарыстае ўсе магчымасці, каб вярнуць літоўскія фуры, якія захраслі ў Беларусі.

“Думаю, што, працуючы комплексна, мы ператворым гэту стабілізаваную сітуацыю ва ўстойлівую”, — сказаў ён.

Літоўскі прэзідэнт лічыць, што пры вырашэнні крызісу вынік далі як уласныя намаганні яго краіны, так і намаганні “еўрапейскіх саюзнікаў”, “партнёраў у Еўрапейскім саюзе”.

“Я не лічу, што сутнасць пытання заключаецца выключна ў палітыцы, паколькі тут шмат рэчаў, звязаных з кантрабандай, з яе спыненнем, і ў гэтым плане службы сапраўды працуюць выдатна. Ужо відаць і вельмі дакладныя вынікі”, — сказаў ён.

Што тычыцца літоўскага грузавога транспарту, які захраснуў на беларускай тэрыторыі, Наўседа, паводле інфармацыі літоўскіх СМІ, лічыць, што па гэтым пытанні “захоўваюцца магчымасці весці перагаворы з Беларуссю на тэхнічным узроўні і вырашаць пытанні цывілізавана”.

“Калі з таго боку маецца хаця б найменшае жаданне гэта рабіць, мы абавязкова выкарыстаем усе магчымасці — і мы ўжо гэта робім”, — сказаў палітык.

16 снежня галоўны дарадца Наўседы па пытаннях нацыянальнай бяспекі Дэйвідас Матулёніс заявіў, што транзіт беларускага калію па тэрыторыі Літвы можа быць увязаны з размяшчэннем у краіне дадатковага вайсковага кантынгенту ЗША,

Паводле яго слоў, якія прыводзіла літоўская тэлерадыёкампанія, амерыканскі бок паводзіць сябе карэктна: “Яны сапраўды не чыняць на нас ціску з патрабаваннем рабіць дадатковыя крокі”.

“Аднак калі калійныя ўгнаенні з Беларусі пачнуць паступаць у Амерыку, тады паўстане пытанне, якім маршрутам іх транспартаваць. Вось тут і з’явіцца цікавы момант”, — адзначыў Матулёніс.

29 снежня Infotrans Media Belarus прывёў словы гендырэктара Клайпедскага порта Альгіса Латакаса, што калі палітыкі вырашаць, то порт гатовы заняцца перавалкай угнаенняў “Беларуськалія“.

23 снежня літоўская Нацыянальная асацыяцыя аўтаперавозчыкаў LINAVA заявіла, што звесткі пра транспартныя сродкі, затрыманыя у Беларусі, якія выкарыстоўваюцца літоўскімі дзяржаўнымі ўстановамі ў публічнай прасторы, “інтэрпрэтуюцца недакладна або не адлюстроўваюць рэальны маштаб сітуацыі”.

Арганізацыя папрасіла перавозчыкаў да 31 снежня накіраваць ёй афіцыйны дакумент, які пацвярджае дакладнасць раней перададзеных або нанова падаваных звестак, а таксама запоўненую табліцу з пазначэннем даных па кожным затрыманым транспартным сродку.

У LINAVA адзначылі, што гэтыя звесткі “таксама неабходныя для магчымых юрыдычных дзеянняў — толькі пры іх прадастаўленні з’яўляецца рэальная магчымасць разглядаць іскі аб кампенсацыі”.

23 снежня прэм’ер-міністр Літвы Інга Ругінене заявіла, што значная колькасць грузавых аўтамабіляў, якія раней захраслі ў Беларусі, ужо працягвае працаваць, курсуючы паміж краінамі.

“Невялікая колькасць усё яшчэ знаходзіцца ў Беларусі, мы працуем над гэтым, але сітуацыя вырашаецца паступова”, — цытаваў яе партал навін Delfi са спасылкай на агенцтва ELTA.

Паводле слоў намесніка кіраўніка Мытнага дэпартамента Літвы Давіле Краўлайдэне, на 9 снежня Мінск утрымліваў 91 грузавік і 49 прычэпаў, якія належалі LINAVA, а таксама 28 грузавікоў і 17 прычэпаў, не звязаных з асацыяцыяй. Разам з тым сама асацыяцыя публічна сцвярджае, што гаворка ідзе пра значна большую колькасць грузавікоў.

Аналагічную інфармацыю распаўсюджваюць беларускія дзяржСМІ, якія сцвярджаюць, што на адмысловых ахоўных стаянках знаходзяцца ўсе літоўскія грузавыя аўтамабілі, якія не змаглі выехаць з Беларусі падчас закрыцця Вільнюсам пунктаў пропуску на мяжы.

Напрыканцы кастрычніка Вільнюс закрыў пункты пропуску Мядзінінкай (з беларускага боку — Каменны Лог) і Шальчынінкай (Беняконі), дамагаючыся такім чынам рэакцыі Мінска на масавы прылёт з Беларусі паветраных шароў з кантрабандай, што перашкаджалі ў тым ліку грамадзянскай авіяцыі Літвы.

Пагранпераходы аднавілі працу 20 лістапада. За тры тыдні, пакуль яны былі закрытыя, рэжым Аляксандра Лукашэнкі паспеў пастрожыць правілы знаходжання ў краіне літоўскага грузавога транспарту, увязаўшы іх з працай пунктаў пропуску. Паведамлялася, што ў Беларусі захрасла каля 1,3 тыс. зарэгістраваных у Літве грузавікоў, якія не могуць выехаць з краіны нават пры адкрытай мяжы.

Пры гэтым Мінск настойвае, што далейшыя перагаворы з Вільнюсам па гэтым пытанні маюць весціся на палітычным узроўні. Лукашэнка 9 снежня агучыў некаторыя патрабаванні беларускага боку для вырашэння сітуацыі.

Літва (прынамсі публічна) спрабуе пазбегнуць гэтага. Такія кантакты, на думку ўладаў балтыйскай дзяржавы, будуць азначаць легітымацыю беларускага рэжыму.

Апошні раз абмежаванне паветранай прасторы над аэрапортам Вільнюса ў сувязі з уварваннем у вадушную прастору метэазондаў з кантрабанднай беларускай тытунёвай прадукцыі ўводзілася 6 снежня. З 9 снежня ў краіне абвешчаны рэжым экстрэмальнай сітуацыі.