Прысуджаную Анджэю Пачобуту прэмію Сахарава ўручаць дачцэ журналіста

Апублікавана на адкрытай версіі “Позірку” 28 лістапада 2025 года ў 12:37

27 лістапада, Позірк. Прысуджаная беларускаму журналісту-палітвязню Анджэю Пачобуту прэмія “За свабоду думкі“ імя Сахарава будзе ўручаная ў Еўрапарламенце (ЕП) 16 снежня ягонай дачцэ Яне Пачобут, паведамляе прэс-служба ЕП.

Адзначаецца, што яе будзе суправаджаць кіраўніца Падляскага аддзела арганізацыі “Вспульнота польска“ (“Польская супольнасць“) Ганна Кетліньска.

Пра тое, што журналіст і актывіст неафіцыйнага Саюза палякаў Анджэй Пачобут і асуджаная ў Грузіі журналістка Мзія Амаглабелі сталі лаўрэатамі прэміі “За свабоду думкі“, паведаміла 22 кастрычніка ў Страсбургу (Францыя) на пленарнай сесіі Еўрапарламента яго спікер Раберта Метсола.

Амаглабелі таксама не зможа прысутнічаць на цырымоніі ўзнагароджання. Яе будуць прадстаўляць журналіст Gazeti Batumelebi Ірма Дзімітрадзэ і намеснік дырэктара Фонду грамадзянскай супольнасці Грузіі Хатуна Джынджыхадзэ. Іх будзе суправаджаць міжнародны юрыст у галіне правоў чалавека Каойфіён Галахер.

Пачобут быў вылучаны на прэмію Еўрапейскай народнай партыяй і кааліцыяй еўрапейскіх кансерватараў і рэфармістаў. У паведамленні ЕП пра гэта ён названы “журналістам, публіцыстам і блогерам з польскай меншасці ў Беларусі, вядомым сваёй крытыкай рэжыму Аляксандра Лукашэнкі і знакавай фігурай у барацьбе за свабоду і дэмакратыю ў краіне”.

“Пачобута неаднаразова арыштоўвалі ўлады. Затрыманы ў 2021 годзе, ён быў прыгавораны да васьмі гадоў калоніі строгага рэжыму. Яго перыядычна ўтрымлівалі ў адзіночнай камеры без належнага медыцынскага лячэння. Яго цяперашні стан невядомы, а сям’і адмаўляюць у спатканнях. Парламент запатрабаваў яго неадкладнага і безумоўнага вызвалення”, — адзначаў ЕП.

Акрамя Пачобута, на прэмію Сахарава сёлета прэтэндавала шэсць намінантаў, яны альбо іх прадстаўнікі таксама запрошаныя на цырымонію 16 снежня.

8 лютага 2023 года Гродзенскі абласны суд прыгаварыў журналіста і актывіста неафіцыйнага Саюза палякаў Пачобута да 8 гадоў пазбаўлення волі ў калоніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму. Суддзя Дзмітрый Бубенчык прызнаў яго вінаватым паводле ч. 3 арт. 130 (распальванне расавай, нацыянальнай, рэлігійнай альбо іншай сацыяльнай варожасці або варажнечы) і ч. 3 арт. 361 (заклікі да захадаў абмежавальнага характару (санкцый), накіраваных на прычыненне шкоды нацыянальнай бяспецы) Крымінальнага кодэкса.

Пасля рашэння суда, 10 лютага 2023 года, Польшча закрыла адзін з двух даступных на той час для падарожнікаў пунктаў пропуску — Баброўнікі (з беларускага боку Бераставіца), які аднавіў працу сёлета 17 лістапада.

Прэмія “За свабоду думкі” імя Сахарава, якую Еўрапейскі парламент уручае з 1988 года, прысуджаецца асобам і арганізацыям, якія зрабілі выключны ўнёсак у барацьбу за свабоду думкі, правы чалавека па ўсім свеце.

У 2004 годзе гэтай прэміі была ўдастоена Беларуская асацыяцыя журналістаў, у 2006-м — экс-кандыдат у прэзідэнты Беларусі, цяперашні дарадца Святланы Ціханоўскай па пытаннях рэалізацыі еўрапейскага выбару, канцлер Вольнага беларускага ўніверсітэта Аляксандр Мілінкевіч, у 2020-м — дэмакратычныя сілы Беларусі.