Літва афіцыйна інфармавала СЕ аб удзеле ў спецтрыбунале па расследаванні ваенных злачынстваў Масквы і Мінска

26 лістапада, Позірк. Міністэрства замежных спраў прадставіла ў Савет Еўропы (СЕ) інфармацыю аб удзеле краіны ў спецыяльным трыбунале, яки ствараецца для расследавання ваенных злачынстваў супраць Украіны. Пра гэта паведамляецца на сайце літоўскага знешнепалітычнага ведамства.

Падкрэсліваецца, што Літва “стала першай дзяржавай пасля Украіны, якая заявіла пра гатоўнасць далучыцца да спецыяльнага трыбуналу ў якасці члена — заснавальніка яго кіруючага камітэта”.

Урад Літвы 19 лістапада ўхваліў прапанову МЗС аб удзеле краіны ў спецыяльным трыбунале. Адзначалася, што расследаванне ў рамках спецтрыбуналу закране “асобных людзей, уключаючы вышэйшае палітычнае і ваеннае кіраўніцтва РФ і Беларусі”.

Заяўлялася, што Міжнародны крымінальны суд (МУС) не валодае такой юрысдыкцыяй, таму мэта спецыяльнага трыбунала — “запоўніць гэты прабел”.

“Асноўнай мэтай спецтрыбуналу, адной з дзяржаў-заснавальнікаў якой на пачатковым этапе стала Літва, будзе расследаванне і пакаранне злачынства агрэсіі”, — гаварылася ў паведамленні.

Прадугледжваецца, што МЗС будзе прадстаўляць краіну ў кіруючым камітэце спецтрыбунала.

Пагадненне аб стварэнні спецыяльнага трыбунала аб адказнасці за ваенную агрэсію супраць Украіны падпісалі 25 чэрвеня 2025 года ў Страсбургу (Францыя) генеральны сакратар СЕ Ален Берс і ўкраінскі прэзідэнт Уладзімір Зяленскі.

На сесіі Парламенцкай асамблеі Савета Еўропы (ПАСЕ) увесну гэтага года была прынятая рэзалюцыя з папраўкай, ініцыяванай камандай Народнага антыкрызіснага кіравання і яго кіраўніком Паўлам Латушкам, з якой вынікае, што юрысдыкцыя спецтрыбунала ў рамках РЕ па злачынстве агрэсіі ў дачыненні да Украіны. здзейсненыя так званым беларускім кіраўніцтвам“.

На летняй сесіі ПАСЕ прыняла рэзалюцыю з прапанаваным той жа камандай дадаткам, які тычыцца адказнасці Лукашэнкі за перамяшчэнне ўкраінскіх дзяцей з акупаваных РФ тэрыторый Украіны.

30 верасня 2024 года ўрад Літвы перадаў у офіс пракурора Міжнароднага крымінальнага суда ў Гаазе матэрыялы аб “трансгранічных злачынствах супраць чалавечнасці, учыненых Лукашэнкам і яго паплечнікамі ў дачыненні да беларусаў”. Вільнюс патлумачыў сваё рашэнне тым, што больш не можа бяздзейнічаць.

19 траўня 2025 года стала вядома, што Літва накіравала заяву ў Міжнародны суд ААН аб парушэнні Беларуссю сваіх абавязацельстваў у рамках Пратакола супраць незаконнага ўвозу мігрантаў па сушы, мору і паветры ад 15 лістапада 2000 года, які дапаўняе Канвенцыю Арганізацыі Аб’яднаных Нацый супраць транснацыянальнай арганізаванай злачыннасці.