Лукашэнка: Ва Украіне некалькі беларускіх таварных саставаў былі захопленыя літаральна па-пірацку

23 кастрычніка, Позірк. Пытанне далейшага развіцця Беларускай чыгункі ўзняў Аляксандр Лукашэнка 23 кастрычніка на нарадзе з кіраўніцтвам Савета міністраў.

“Бясспрэчна, чыгунка — найважнейшае прадпрыемства не толькі транспартнай галіны, але і ўсёй нашай краіны, — цытуе палітыка яго прэс-служба. — Чыгуначным транспартам штогод перавозяцца дзесяткі мільёнаў тон грузаў. Гэта і сыравіна, імпарт, экспартныя пастаўкі нашай прадукцыі. Для людзей — самы танны і бяспечны спосаб перамяшчэння. І хоць пасажырскія перавозкі — хутчэй сацыяльны, а не камерцыйны кірунак працы, развіваць трэба абодва”.

Пры гэтым Лукашэнка заявіў, што праз санкцыі, а таксама сітуацыю ва Украіне, “дзе некалькі беларускіх таварных саставаў літаральна па-пірацку былі захопленыя і ўтрымліваюцца”, грузапатокі давялося “кардынальна трансфармаваць”, шукаць “новую лагістыку” і “ў цэлым мабілізавацца”. Нягледзячы на ​​скарачэнне даходаў, паводле яго слоў, “у цэлым перавозачная дзейнасць БЧ застаецца прыбытковай”.

“Як мне дакладваюць, фінансавае становішча прадпрыемства цяпер абцяжарваюць высокія выдаткі па абслугоўванні крэдытаў, прыцягнутых пад інфраструктурныя праекты і закупку новага рухомага саставу”, — адзначыў Лукашэнка.

Паводле інфармацыі прэс-службы палітыка, для стабілізацыі сітуацыі “падрыхтаваны праект распараджэння аб дзяржаўнай падтрымцы Беларускай чыгункі”.

“На першы погляд, трэба, напэўна, дапамагчы. Але давайце разбяромся, у якой частцы мы будзем аказваць (калі будзем) гэтую дапамогу. Наогул, у чарговы раз публічна вас папярэджваю: спыніцеся хадзіць сюды за грашыма. Спыніцеся. Маюцца працоўныя калектывы, маюцца кампетэнцыі. У гэтым выпадку маюцца цягнікі, аўтамабілі, самалёты, верталёты ды іншае. Лётайце і перасоўвайцеся”, — адзначыў спікер.

Лукашэнка прапанаваў разабрацца, ці сапраўды праблемы “абумоўленыя знешнімі фактарамі”, якіх “сёння няма і быць не можа” (“я вас папярэджваў шмат гадоў таму”), ці гэта “недапрацоўкі і нядбайнае стаўленне да сваіх абавязкаў кіраўніцтва галіны і БЧ”.

У кантэксце падтрымкі БЧ Лукашэнка згадаў “нядаўнія даклады праваахоўных органаў” наконт прадстаўнікоў арганізацыі.

“Мы там, здаецца, нямала службовых асоб адправілі на “пасядзелкі” (за краты. — “Позірк”.). І яны прыйшлі прасіць грошы з бюджэту або нейкай дапамогі (адтэрміноўкі, растэрміноўкі). І яшчэ: ці дастаткова зацягнулі паясы? Не можаце — зацягвайце паясы. Пачнеце “паміраць” — тады прыходзьце, будзем думаць, што з вамі рабіць”, — падкрэсліў ён.

5 траўня 2022 года Генпракуратура Украіны паведаміла пра арышт 33 тон мінеральных угнаенняў, якія належаць прадпрыемствам з Расіі і Беларусі.

6 лютага 2023 г паведамлялася, што Генеральная пракуратура Украіна наклала арышт на 170 чыгуначных вагонаў з мінеральнымі ўгнаеннямі коштам каля 100 млн грыўняў (на той момант больш за 2,7 млн долараў). Адзначалася, што груз належыць беларускаму ААТ “Беларуськалій” і расійскай кампаніі “Уралкалій”.

26 траўня 2024 года ў марскім порце Мікалаеўскай вобласці было арыштавана каля 77 тыс. тон мінеральных угнаенняў ААТ “Беларуськалій” разам са 188 вагонамі. Кошт актываў ацэньваўся ў 20 млн долараў.

13 сакавіка 2025 года стала вядома, што Міністэрства юстыцыі Украіны падало ў суд іск аб прымяненні да прадпрыемства “Беларуськалій” абмежавальных мер, прадугледжаных законам “Аб санкцыях”. Да спагнання ў даход дзяржавы заяўленыя “актывы, якія належаць падсанкцыйнай асобе, а менавіта: карпаратыўныя правы, сродкі, чыгуначныя вагоны, калійныя ўгнаенні”.

Сёлета 14 жніўня Генпракуратура паведаміла, што суд Заводскага раёна Мінска прыгаварыў былога першага намесніка начальніка БЧ Пятра Дулуба “паводле сукупнасці злачынстваў, прадугледжаных ч. 2 і ч. 3 арт. 430 Крымінальнага кодэкса (атрыманне хабару)”, да 11 гадоў пазбаўлення волі “з максімальна магчымым штрафам у памеры 5 тыс. базавых велічыняў (210 тыс. рублёў)”.

3 чэрвеня 2024 года ініцыятыва “Супольнасць чыгуначнікаў Беларусі” са спасылкай на свае крыніцы паведаміла пра затрыманне Дулуба — “за карупцыю”, а напрыканцы ліпеня — намесніка начальніка БЧ Сяргея Сізіна і галоўнага інжынера Сяргея Навадворскага.

Летась 14 кастрычніка ініцыятыва паведаміла пра затрыманне ў рамках арт. 430 КК начальніка службы перавозак БЧ Віталя Панюшэнкі, яго намесніка — начальніка цэнтра кіравання перавозкамі (ЦКП) Фёдара Шулянкова, а таксама першага намесніка начальніка ЦКП — кіраўніка аператыўна-распарадчага аддзела Аляксандра Іванова.

1 красавіка 2025 года прэс-служба Міністэрства ўнутраных спраў пацвердзіла затрыманне напрыканцы 2024-га начальніка службы перавозак БЧ, яго намесніка, а таксама першага намесніка начальніка цэнтра кіравання перавозкамі БЧ.

Адзначалася, што ўсе трое — падпарадкаваныя аднаго з кіраўнікоў БЧ, якога затрымалі летась улетку за “сістэматычнае атрыманне хабараў” на агульную суму каля 3 млн долараў.

Пасажырскія чыгуначныя зносіны Беларусі з Літвой, Польшчай і Латвіяй былі прыпыненыя ў 2020 годзе праз пандэмію COVID-19, пасля так і не аднавіліся, тады як краіны ЕС аднавілі ўнутраныя пасажырскія перавозкі па чыгунцы ў сярэдзіне 2021 года.

У 2019 годзе на названыя напрамкі прыпадала каля 20% усіх міжнародных перавозак па чыгунцы. У Літву было перавезена 380 тыс. пасажыраў, Польшчу — 225 тыс., Латвію — 20 тыс.

Беларуская чыгунка неаднаразова прапаноўвала Польшчы, Літве і Латвіі аднавіць прамыя пасажырскія перавозкі.