Навукоўцам даручана навукова забяспечыць фарміраванне беларускай сацыяльна-эканамічнай мадэлі

10 кастрычніка, Позірк. Беларускія навукоўцы ў бліжэйшыя пяць гадоў будуць працаваць над дзяржаўнай праграмай навуковых даследаванняў (ДПНД) “Сацыяльна-эканамічная, палітычная і нацыянальна-культурная бяспека беларускай дзяржаўнасці”. Гэта вынікае з зацверджанага ўрадам пераліку ДПНД на 2026–2030 гады, апублікаванага 10 кастрычніка на Нацыянальным прававым інтэрнэт-партале.

Сярод мэтаў гэтай праграмы называюцца: навуковае забеспячэнне эканамічнай бяспекі і фарміравання беларускай сацыяльна-эканамічнай мадэлі; выяўленне фактараў кансалідацыі беларускага грамадства; правядзенне даследаванняў у галіне гісторыі развіцця беларускай дзяржаўнасці, развіцця культуры, мовы і літаратуры ў кантэксце забеспячэння сацыяльнай і інфармацыйнай бяспекі краіны.

На гэтыя мэты дзяржава выдзеліла Нацыянальнай акадэміі навук і Мінадукацыі 170,876 млн рублёў. Больш сродкаў выдзелена толькі на ДПНД “Эксперыментальная медыцына і біятэхналогіі” (213,588 млн), “Фатоніка і мікраэлектроніка” (203,381 млн) і “Сучаснае матэрыялазнаўства, перспектыўныя матэрыялы і новыя тэхналогіі” (192,729 млн).

Усяго ўрадам зацверджана 12 праграм, менш за ўсё, 42,914 млн рублёў, плануецца выдаткаваць на ДПНД “Геномныя, малекулярныя і клеткавыя тэхналогіі”, нягледзячы на тое, што, як нядаўна сцвярджалася, Інстытут генетыкі і цыталогіі НАН выявіў дзесяць генаў, якія спрыяюць даўгалеццю беларусаў.

На нарадзе з рабочай групай па аналізе дзейнасці НАН 5 жніўня Аляксандр Лукашэнка ў чарговы раз заявіў аб недастатковай эфектыўнасці працы ўстановы.

Ён таксама паведаміў пра намер да канца года сустрэцца з “навуковай грамадскасцю” і “абмеркаваць праблемы развіцця навукі”.

Старшыня Камітэта дзяржкантролю Васіль Герасімаў, які ўзначальвае рабочую групу, адзначыў на нарадзе, што “не ўсе напрамкі навуковай дзейнасці забяспечваюць уклад у развіццё вытворчасці і экспарту <…>, патрабуе ўдасканалення і методыка ацэнкі выніковасці навукова-тэхнічных праграм”.

Пасля нарады Герасімаў паведаміў дзяржСМІ, што Лукашэнка паставіў задачу “да Новага года рабочай групе сумесна з Саветам міністраў, Акадэміяй навук, Косінцам Аляксандрам Мікалаевічам (член рабочай групы, намеснік старшыні Усебеларускага народнага сходу. — “Позірк”.) прыйсці да нейкай адзінай высновы і ўнесці канкрэтны план”.

22 мая Лукашэнка прызначыў старшынёй прэзідыума НАН Уладзіміра Караніка, які займаў на той момант пасаду намесніка прэм’ер-міністра. На гэтай пасадзе чыноўнік змяніў Уладзіміра Гусакова, які ўзначальваў НАН з кастрычніка 2013 года.

3 снежня мінулага года на сустрэчы з рабочай групай па аналізе дзейнасці НАН Лукашэнка заявіў, што акадэмія “не стала драйверам апераджальнага навукова-тэхнічнага развіцця краіны на цяперашнім этапе”.

“У нас крытычна мала прарыўных навуковых дасягненняў, — сказаў ён. — Ад дзейнасці акадэміі мы не бачым той аддачы, на якую разлічвалі. Няма манетызацыі даследаванняў і распрацовак Акадэміі навук. А гэта галоўны крытэр ацэнкі эфектыўнасці”.