Заявы Маркава аб масавым блакаванні інтэрнэт-рэсурсаў сведчаць пра планы рэжыму працягваць рэпрэсіі — дарадца Ціханоўскай

10 чэрвеня, Позірк. Рэжым Аляксандра Лукашэнкі “не мае намеру зніжаць тэмпы рэпрэсій і працягвае барацьбу з любымі праявамі свабоды слова ў краіне”, заявіў 10 чэрвеня дарадца Святланы Ціханоўскай па прававых пытаннях Леанід Марозаў, каментуючы словы міністра інфармацыі Марата Маркава аб масавай блакіроўцы ў Беларусі інтэрнэт-рэсурсаў.

Метады ўладаў з’яўляюцца чарговым доказам таго, што ўлады “легітымізуюць рэпрэсіі і падаўляюць свабоду выказванняў”, адзначыў Марозаў.

“Заява [Маркава] толькі пацвярджае: Лукашэнка працягвае карыстацца “антыэкстрэмісцкім” заканадаўствам для ціску на беларускую грамадзянскую супольнасць. У заяве гаворыцца аб 110 кнігах прызнаных “шкоднымі для дзяцей” — нібыта за прапаганду гвалту, жорсткасці і іншых пагроз. У рэальнасці, гэта чарговая падмена паняццяў, мэта якой — не абарона дзяцей, а ўзмацненне цэнзуры”, — падкрэсліў дарадца Ціханоўскай.

На яго думку, масавае блакаванне і прызнанне “экстрэмісцкімі” сайтаў і іншых рэсурсаў з’яўляецца прамым сведчаннем пагаршэння сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі.

“І гаворка не толькі пра вольны доступ да інфармацыі, але і пра выказванне меркаванняў, адрозных ад палітыкі рэжыму. Заявы аб планах далейшай працы з кіраўнікамі маркетплэйсаў і распаўсюджвальнікамі выданняў выглядае як анонс маштабных праверак і ціску на тых, хто займаецца продажам літаратуры. Беларусь мае патрэбу не ў зачыстцы інфармацыйнага поля, а ў свабодзе слова, адкрытым доступе да інфармацыі і магчымасці весці сумленную грамадскую дыскусію”, — сказаў Марозаў.

6 чэрвеня Маркаў заявіў, што Міністэрства інфармацыі “сумесна з праваахоўнымі органамі” ўжо абмежавала дзейнасць 18 тыс. інфармацыйных рэсурсаў, з іх амаль 7 тыс. прызнана “экстрэмісцкімі”.

Толькі ў 2024 годзе было заблакавана больш за 3,15 тыс. рэсурсаў, удакладніў ён: “І за пяць месяцаў 2025-га мы гэтую лічбу ўжо дасягнулі”, “мы дагналі гэтыя паказчыкі”.

Маркаў сцвярджае, што “інфармацыйная вайна” ў Беларусі “працягваецца і нават узмацняецца”, “ускосна пра гэта можна меркаваць паводле росту колькасці экстрэмісцкіх рэсурсаў і выдасканаленасці метадаў інфармацыйнага расхіствання нашай краіны”.

“Шкоднымі для дзяцей” прызнана 110 кніг, сказаў чыноўнік: “Яны наўпрост з’яўляюцца крыніцай прапаганды гвалту, жорсткасці, парнаграфіі, ужывання наркотыкаў і інш.”.

Мінінфарм, паводле слоў кіраўніка ведамства, працягне працу з кіраўнікамі маркетплэйсаў і распаўсюджвальнікаў выданняў, арыентуючы іх на “самастойнае выкананне кніжнай гігіены”: “Таксама яны павінны перагледзець усіх сваіх контрагентаў, якія запаўняюць нашу краіну кніжным шлакам насуперак маральным прынцыпам і сумленню. Нажаль, нямала людзей, якія бачаць толькі рубель, і сярод распаўсюджвальнікаў кніжнай прадукцыі”.

Паводле сцвярджэння міністра, калі “не перамагчы ў <…> інфармацыйных бітвах”, прыйдзецца “ўвайсці ў гарачую фазу, у сапраўдную вайну”. “Бо калі мы пачынаем рыхтавацца да мінулай вайны, то будуць прыкладна падзеі 1941 года. Калі да будучай — тады 1945-га”, — дадаў ён, маючы на ўвазе напад Германіі на СССР і перамогу ў Другой сусветнай вайне.

Чыноўнік таксама сцвярджае, што за два апошнія гады давер да дзяржаўных СМІ “вырас на 20% і ацэньваецца ў 60%”.

У лютым Маркаў паведамляў, што ў Беларусі да 15.150 інтэрнэт-рэсурсаў, якія, паводле яго выраза, “супярэчаць інтарэсам дзяржавы”, доступ быў заблакаваны. Пры гэтым толькі за студзень падчас выбарчай кампаніі абмежаваны доступ да 2,2 тыс. такіх рэсурсаў.

У верасні 2024 года ён заяўляў, што больш за 5 тыс. інтэрнэт-рэсурсаў у Беларусі прызнаныя “экстрэмісцкімі”, усяго “прынята рашэнне аб абмежаванні доступу да амаль 14 тыс. інтэрнэт-рэсурсаў”.

Паводле слоў кіраўніка Мінінфарма, з студзеня 2015-га па студзень 2020-га было заблакавана каля 400 інтэрнэт-рэсурсаў, пасля чаго колькасць блакіровак павялічылася ў 10 разоў.

Пасля падаўлення маштабных пратэстаў супраць сфальсіфікаваных прэзідэнцкіх выбараў 2020 года і жорсткасці сілавікоў рэжым Лукашэнкі стаў метадычна знішчаць непадкантрольную яму частку медыясектара. Асноўныя незалежныя СМІ былі разгромлены, многія іх супрацоўнікі трапілі пад крымінальны пераслед або былі вымушаныя пакінуць краіну, ратуючыся ад рэпрэсій, і аднавіць працу за мяжой.

Дзейнасць і матэрыялы незалежных СМІ мэтанакіравана абвяшчаюцца “экстрэмісцкімі”, за супрацоўніцтва з імі пагражае крымінальная адказнасць.

Паводле звестак Беларускай асацыяцыі журналістаў, у няволі знаходзяцца 39 прадстаўнікоў медыя.